ایمنی چیست؟
ایمنی در لغت
در لغت، ایمنی یعنی شرایط ایمن بودن از صدمه، جراحت، از دست دادن یا ایجاد آسیب.
ایمنی یکی از اصول بنیادین و حیاتی در زندگی انسان‌ها است که به معنای حفاظت و مراقبت از سلامت افراد و جامعه در مواجهه با خطرات و تهدیدات مختلف می‌باشد. این مفهوم به شکل‌های مختلفی از جمله ایمنی فیزیکی، ایمنی روانی، ایمنی در محیط کار و ایمنی در جامعه وجود دارد.
اهمیت ایمنی از این روست که حفاظت از سلامت و سلامتی افراد و جامعه در برابر خطرات مختلف مانند حوادث و بلایا، بیماری‌ها، جراحات و خطرات محیطی باعث کاهش خسارات جسمی، روانی و اقتصادی می شود و فضایی رو به پیشرفت ایجاد میکند. ایجاد محیطی ایمن و حفظ ایمنی افراد و جامعه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در محیط کار، ایمنی مسئولیت اصلی کارفرمایان است تا از ایجاد محیط کاری ایمن و سالم برای کارکنان خود مطمئن شوند. این شامل ارائه آموزش‌های ایمنی، استفاده از تجهیزات محافظتی و برنامه‌های اضطراری است.
در محیط خانه، ایمنی برای اعضای خانواده و افراد، یک عمر حیاتی است. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند دودگیر، آتش‌نشانی و سیستم الکتریکی ایمن از اهمیت بالایی برخوردار است.
در نهایت، ایمنی در جامعه هم یک رکن اساسی است. ایجاد فضایی ایمن برای تمام افراد جامعه و حفظ امنیت عمومی یک امر غیرقابل چشم پوشی می باشد.
تعریف ایمنی
تعاریف مختلفی از ایمنی وجود دارد. ایمنی را می توان به عنوان “رهایی از شرایطی که می تواند باعث مرگ، جراحت، بیماری شغلی، آسیب یا از دست دادن تجهیزات یا دارایی، یا آسیب به محیط زیست شود” تعریف کرد.
ایمنی را می توان به عنوان شرایطی تعریف کرد که در آن خطر آسیب به افراد یا آسیب به دارایی به سطح قابل قبول یا کمتر از آن از طریق فرآیند مستمر شناسایی خطر و مدیریت ریسک کاهش یابد و در سطح قابل قبول حفظ شود.
این تعریف بر اهمیت شناسایی خطرات و ارزیابی خطرات به منظور کاهش آنها و حفظ سطح قابل قبول ایمنی تاکید می کند. این مقاله بر نیاز به فرآیند مستمر مدیریت ریسک برای اطمینان از حفظ ایمنی در طول زمان تأکید می کند، زیرا تهدیدات و خطرات جدید ممکن است وجود داشته باشند. علاوه بر این، تشخیص می دهد که ایمنی در نهایت باعث کاهش خطر آسیب به افراد و اموال شده است یا خیر؟
به عبارت دیگر، ایمنی «مقیاسی است که از آسیب تصادفی جلوگیری کرده، تا شناسایی شده و واکنش نشان داده شود». هنگامی که در مورد ایمنی صحبت می کنیم، مهم است که تأکید کنیم که آسیب ها غیرعمدی هستند.
ایمنی در برابر قابل اعتماد بودن
معمولاً فرض می‌کنند که هر چه یک سیستم قابل اعتمادتر باشد، ایمن‌تر است و بالعکس. این فرض گاهی اوقات بسیار اشتباه است و منجر به سردرگمی زیادی در تجزیه و تحلیل خرابی سیستم ها می شود.
در واقع، اغلب درست است که هر چه یک سیستم ایمن تر باشد، قابل اعتمادتر است، اما یک آسانسور را در نظر بگیرید:
حداکثر سطح ایمنی توسط یک آسانسور غیرفعال ارائه می شود؛ درهای آن به روی شما یا سگ شما بسته نمی شود. فشار دادن دکمه ها باعث نمی شود اتفاق ناامنی رخ دهد. وارد آسانسور غیرفعال شوید، تا هر زمان که می خواهید در داخل آن بمانید و از آن خارج شوید ، شما 100% ایمن هستید.
در مورد قابل اعتماد بودن چطور؟ از آنجایی که آسانسور غیرفعال از نظر عملکردی ناکارآمد است، برای بالا و پایین بردن شما به طبقات مختلف ساختمان کاملاً غیرقابل اعتماد است و در دسترس نیست.
برای بهبود ایمنی آسانسور قابل اعتماد (متحرک)، طراحان عناصر و کنترل هایی را اضافه می کنند که احتمال کارکرد کافی آن را محدود و حتی کاهش می دهد. به عنوان مثال، سنسوری که بسته شدن مناسب در را نشان می دهد ممکن است اضافه شود. اگر سنسور از کار افتاده باشد، آسانسور حرکت نمی کند: قابلیت اطمینان کاهش می یابد در حالی که ایمنی بهبود می یابد. این مثال بی اهمیت نشان می دهد که در برخی موارد تضاد آشکاری بین ایمنی و قابلیت اطمینان وجود دارد.
با این حال، در بسیاری از موارد ایمنی و قابلیت اطمینان کاملاً هماهنگ هستند. این زمانی اتفاق می افتد که عملکرد صحیح و مستقیم یک سیستم (فقط بدون خرابی) برای عملکرد مطمئن و ایمن کافی باشد. به عنوان مثال، سیستم مکانیکی آسانسور: هرچه عناصر مکانیکی قابل اعتمادتر باشند، آسانسور قابل اطمینان تر و ایمن تر است.
در پایان می توان گفت که ایمنی بصورت خلاصه یعنی شرایطی که در آن احتمال بروز زیان وجود نداشته باشد، بنابراین بکوشیم تا با رعایت ایمنی از بروز زیان و خسارت پیشگیری کنیم.
ایمنی هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری است.
