تجهیزات حفاظت از سر

برای حفاظت از سر در برابر انواع خطرها در محیط کار، از کلاه ایمنی استفاده میشود. به طور کلی کلاه ایمنی از دو قسمت تشکیل شده که شامل پوسته خارجی و عامل تعلیق ساز است. عامل تعلیق ساز از چهار یا شش پایه برای اتصال به پوسته خارجی کلاه و یک قطعه ستاره ای شکل که نقش مستهلک کننده ضربه ها را بر عهده دارد و کمربندی که برای ثابت ماندن کلاه بر روی سر استفاده میشود، تشکیل شده است.

• وزن کلاه ایمنی نباید از 400 گرم بیشتر باشد.

• حداقل فاصله سطح بالایی عامل تعلیق ساز (قطعه ستاره ای شکل) تا بالاترین قسمت پوسته خارجی کلاه باید حداقل 3 سانتی متر باشد.

• کلاه ایمنی باید از مواد غیر قابل احتراق ساخته شده باشد و در گروه های A و Bعایق الکتریسیته نیز باشد.

• در مقابل ضربه مقاوم باشد و از نظر رطوبت غیر قابل نفوذ باشد.

• کلاه ایمنی مخصوص کارکنانی که با مواد خورنده یا مضر کار میکنند، باید آب و گاز در آن نفوذ نکرده و جنس آن مناسب با نوع ماده یا موادی که با آنها کار میکنند باشد.

• جنس کلاه با توجه به ریسک های موجود در محیط انتخاب شود.

کلاه های ایمنی را از نظرجنس میتوان به صورت زیر تقسم بندی کرد:

– پلی اتلین: متداول ترین ترکیبی است که در ساخت کلاه ایمنی استفاده میشود.

– اکریلونیتریل بوتادین استایرن: یک ترکیب سخت پلیمری است که در فرآیندهای پیچیده شیمیایی ساخته میشود. از نظر شکل ظاهری شبیه به نوع پلی اتیلنی است، ولی با مقاومت مکانیکی بالاتر، کارایی مؤثرتر و قابلیت انعطاف کمتر و بالطبع گرانتر باشد.

– ترکیبات پشم شیشه: این ترکیبات مقاومت حرارتی خوبی دارند به همین دلیل در هر جایی که خطر آتش سوزی و ذوب وجود دارد از این نوع کلاه استفاده میشود.

– آلومنیوم: این ماده مقاومت بسیار خوبی در مقابل پاشش مواد مذاب دارد و ضربه گیر است، به همین دلیل در صنایع نفت از آلومنیوم برای ساخت کلاه ایمنی استفاده میشود.

– فولاد: از فولاد برای ساخت کلاه ایمنی با کاربردهای نظامی استفاده میشود. زیرا مقاومت بسیار خوبی در مقابل اصابت گلوله و ترکش دارد.

تجهیزات حفاظت از صورت و چشم

انواع عینک های ایمنی متناسب با نوع خطرهایی که سیستم بینایی را تهدید میکند، طراحی و ساخته شده است.

• عینک های دسته دار
• عینک های فنجانی

عینک انواع مختلف دارد مانند مقاوم در برابر ضربات، مقاوم در برابر ذرات و گرد و غبار، مقاوم در برابر مواد شیمیایی، مقاوم در برابر اشعه های شدید (لیزر) و مقاوم در برابر جوشکاری. همچنین از وسایل محافظ صورت میتوان به نقاب محافظ صورت و ماسک محافظ جوشکاری اشاره کرد.

مشخصات کلی حفاظ های چشم عبارتند از:

مقاومت لنز در مقابل برخورد ذرات پرتاب شده به سمت چشم، داشتن پوشش های حفاظتی جانبی، مقاومت شیمیایی در مقابل ترشحات، مواد جهنده و سوزاننده و قدرت فیلتراسیون پرتوهای مضر محیط. به همین دلیل جنس عدسی های عینکهای ایمنی را اغلب از طلق های پلاستیکی مقاوم مانند پلی کربنات و ترکیبات استات میسازند که علاوه بر نشکن بودن، ضدخش بودن و مقاومت شیمیایی، در صورت مواجهه با خطر پرتوهای مضر، درجه ی تیرگی آن از درجات پایین تا بالا تغییر میکند. لنز عینک های ایمنی بدون منفذ باید از نوع ضد مه باشد تا از تجمع بخارها روی شیشه و کاهش دید فرد جلوگیری کند.

در کارهای مشروحه زیر استفاده از عینک یا وسایل حفاظتی دیگر چشم، برای کارکنان چه کار را خود انجام دهند، چه دستیار بوده و یا در نزدیکی آن کار مشغول باشند، ضروری و لازم الاجراست:

• خرد کردن، شکستن، بریدن، کندن و یا سوراخ کردن موادی از قبیل سیمان، آجر، سنگ، آسفالت، چدن و سایر مصالح ساختمانی
• برداشتن آستر و تمیز کردن داخل ظروف پالایشگاه و کارخانه های دیگر مثل جدار سیمانی و آجری و غیره
• کارکردن با چرخ سمباده، به هنگام تمیزکردن یا کارکردن داخل کوره ها، دودکش ها و گرم کننده ها.
• کارهایی که ایجاد گرد و غبار و پراکندن ذرات میکند و جوشکاری سرب
• به کار بردن ابزاری که با هوای فشرده کار میکند، برای انجام کارهایی از قبیل خردکردن، درزگیری، بریدن میخ و مهره ها و همچنین مته کردن و سمباده کردن و کارهای مشابه
• کار کردن با ابزار ماشینی، جلا دادن بوسیله چرخ و یا برش سیمی، تراشیدن، پوسته گیری کردن، ضربه زدن و کارهای مشابه، چرخ کردن و درزگیری، پرچ، جابجا کردن و جمع آوری مواد زاید
• پاک کردن لوله های سرباز با هوا، استفاده از چکش و پتک برای کوبیدن ابزار، قلم ها، میله های برنده و غیره و چکشی که با آن لوله و ظروف بازرسی میشود، رنگ زدن بوسیله هوای فشرده
• اندازه گیری مخازن محتوی هر گونه مواد نفتی و یا شیمیایی
• کارهای بنایی و نجاری، تخلیه و جابجا کردن بارهایی که ایجاد گرد و غبار میکنند مثل: سود سوزآور، گوگرد، سیمان، خاک، کاتالیست ها، مواد شیمیایی و غیره
• برای نمونه گیری، بارگیری، تخلیه، جابجا کردن، هنگام تعمیرات، پاک کردن و سرویس کردن کلیه ظروف و دستگاه هایی که مواد اسیدی و سودسوزآور در داخل آنها بوده و یا میباشد و نیز هنگام باز و بستن شیرهای خطوط لوله و به کار انداختن تلمبه های این گونه مواد باید از کلاه ایمنی ضد اسید، از نقاب و عینک ضد اسید و یا ماسک تمام صورت با فیلتر جذب بخارهای اسیدی استفاده شود .
• جوشکار باید از کلاه یا سپر (ماسک) جوشکاری مجهز به شیشه مخصوص که عدد تیرگی آن به تصویب رسیده باشد استفاده کند. عدد تیرگی عینک های حفاظتی که پاسخ نیازهای صنعتی را میدهد در انواع جوشکاری های اختصاصی متفاوت و به تناسب سایز الکترود، جریان قوس و قطر ورقی که جوشکاری میشوند به شرح جدول زیر است:

• هنگام روشن کردن، بازدید و تنظیم شعله کوره ها باید از عینک مخصوص یا نقاب قابل اتصال به کلاه ایمنی و یا هردو استفاده کرد.

تجهیزات حفاظت از گوش

سروصدا از عواملی است که سیستم شنوایی را تحت تاثیر قرار میدهد و باید از وسایل حفاظتی گوش در مقابل این عامل فیزیکی استفاده کرد.

زمانی باید از گوشی های ایمنی استفاده شود که:

• میزان تراز فشار صدا با توجه به مدت تماس فرد با صدا فراتر از حد مجاز باشد.
• صداهای آزار دهنده وجود داشته باشد.
• صداهایی مانند انفجارهای کوتاه به گوش برسد.
• در محل هایی که علایم استفاده از گوشی نصب شده است.

گوشی های حفاظتی بر دو نوع اند:

گوشی های بیرون گوش یا ایرماف: نوعی که روی لاله گوش قرار گرفته و مجموعه ی ساختمان گوش را بدون تماس مستقیم با آن محافظت میکند.

گوشی های داخل گوش یا ایرپلاگ: نوعی که در داخل گوش و درون مجرای گوش خارجی قرار گرفته و آنرا مسدود و راه انتقال هوا را بطور نسبی مسدود میکند. از نظر کیفیت کاربرد این دو نوع گوشی قابل بحث است.

• گوشی ایرماف به دلیل اینکه با قسمت های داخل گوش مرتبط نیست مشکلات بهداشتی کمتری
• دارد.
• گوشی ایرپلاگ امکان انتقال آلوده کننده های محیطی را به داخل گوش شخص استفاده کننده زیاد میکند و اغلب باعث خارش میشود.
• گوشی ایرپلاگ سبکتر و مهمتر اینکه ارزانتر از گوشی ایرماف است

انواعی از گوشی وجود دارد که از جنس سیلیکون بوده و برای هر فرد به طور مجزا ساخته میشود که داخل گوش را میپوشاند، این نوع به گوشی قالبی موسوم است. البته در صورتی که صدا بیش از 110 دسیبل باشد باید هم از گوشی ایرماف و هم از گوشی داخل گوش استفاده شود. توصیه میشود که افراد در معرض سروصدا از گوشی هایی استفاده کنند که میزان جذب صدا توسط آنها در فرکانس های 500 الی 4000هرتز (فرکانس مکالمه) کمتر و در فرکانس های دیگر بیشتر باشد تا بتواند مکالمات همکاران و مسؤولان خود را راحت تر بشنوند، ضمن اینکه کاهش قابل ملاحظه ای در آلودگی صوتی فرکانس های دیگر داشته باشد.